شارژ بیسیم: دوست یا دشمن باتری گوشی؟
امروزه بسیاری از گوشیهای هوشمند میانرده و پرچمدار از قابلیت شارژ بیسیم برخوردارند. این ویژگی به شما امکان میدهد بدون نیاز به وصل کردن مداوم کابل، در طول روز باتری گوشی را شارژ نگه دارید. با وجود راحتی این قابلیت، اما آیا باید نگران تاثیر شارژ بیسیم روی باتری گوشی خود باشید؟ بیایید با هم بررسی کنیم.
پاسخ کوتاه:
تحقیقات نشان میدهد که در شرایط ایدهآل، شارژ بیسیم به خودی خود ضرری برای باتری گوشی شما نسبت به شارژ با سیم ندارد. با این حال، ماهیت عملکرد شارژ بیسیم باعث ایجاد کمی گرمای بیشتر میشود. همانطور که میدانید، گرمای زیاد میتواند دشمن باتری گوشی باشد و در دراز مدت ظرفیت آن را کاهش دهد.
خبر خوب این است که بسیاری از گوشیهای هوشمند و شارژرهای بیسیم امروزی مجهز به سیستمهای خنککننده یا فناوریهایی برای کنترل دما هستند. این فناوریها به خنک نگهداشتن گوشی در حین شارژ بیسیم کمک میکنند و از آسیب رسیدن به باتری جلوگیری مینمایند.
شارژ بیسیم، خوب یا بد؟
به طور کلی، هر روشی برای شارژ باتری باعث فرسودگی تدریجی آن میشود. عوامل خارجی مانند گرما میتوانند این فرسودگی را تسریع کنند و در درازمدت ظرفیت باتری را کاهش دهند. این دقیقا همان جایی است که شارژ بیسیم نسبت به شارژ سیمی عملکرد ضعیفتری دارد.
شارژ بیسیم نسبت به شارژ با سیم، از نظر بازدهی انرژی کمی پایینتر است. به طور کلی، انتظار میرود بازدهی شارژ بیسیم حدود ۸۰ درصد باشد. این بدان معناست که در حدود ۲۰ درصد از انرژی در فرایند انتقال از شارژر به گوشی تلف میشود و به صورت گرما آزاد میگردد. البته این رقم بسته به کیفیت شارژر و نحوه قرارگیری صحیح گوشی روی آن میتواند حتی تا ۵۰ درصد کاهش یابد. دلیل اصلی این افت بازده، ماهیت القایی شارژ بیسیم است که در آن انرژی به صورت میدان مغناطیسی منتقل میشود.
علاوه بر این، استفاده از قابهای ضخیم گوشی در هنگام شارژ بیسیم میتواند روند خنک شدن دستگاه را کند کند. این موضوع به خصوص در شارژرهای بیسیم فاقد فن خنککننده اهمیت بیشتری پیدا میکند.
شارژ بیسیم پتانسیل ایجاد گرمای اضافی را دارد که میتواند بر سلامت باتری تأثیر منفی بگذارد.
برخی از بهترین شارژرهای بیسیم دارای فن خنککننده برای کنترل دما هستند. اکثر شارژرهای بیسیم در مکانهای عمومی و داخل خودرو فاقد فن خنککننده هستند، اما این شارژرها معمولا توان خروجی پایینتری در حدود ۵ وات دارند. در چنین توانهای پایین، گرمای کمی تولید میشود و بنابراین گوشی بیش از حد داغ نمیشود. اما نکته منفی این است که شارژ کامل گوشی با این توان چندین ساعت طول میکشد.
آینده شارژ بیسیم نویدبخش است. استاندارد Qi2 که انتظار میرود در گوشیهای هوشمند پرچمدار سال ۲۰۲۴ عرضه شود، نوآوریهایی را برای بهبود بازدهی انرژی به همراه دارد. این استاندارد از آهنرباهایی در اطراف سیمپیچ شارژ بیسیم استفاده میکند که به قرارگیری دقیقتر گوشی روی شارژر کمک میکند. در نتیجه، اتلاف انرژی ناشی از تراز نامناسب گوشی کاهش مییابد و بازدهی شارژ بیسیم افزایش پیدا میکند.
با در نظر گرفتن همه موارد، نباید نگران خرابی باتری گوشی هوشمند خود در اثر شارژ بیسیم باشید. حتی اگر به هر دلیلی گوشی شما بیش از حد داغ شود، سیستمهای مدیریت باتری امروزی میتوانند با شارژر ارتباط برقرار کرده و توان خروجی را کاهش دهند یا شارژ را به طور کلی متوقف کنند. همین محافظتها برای شارژ سیمی نیز وجود دارد.
رازهای عمر طولانی باتری گوشی هوشمند
تمام گوشیهای هوشمند برای جلوگیری از آسیب ناشی از شارژ بیسیم، دارای سیستمهای ایمنی داخلی هستند. با این حال، چند راهکار ساده برای کاهش بیشتر این ریسک و افزایش طول عمر باتری گوشی شما وجود دارد:

۱. شارژهای کوتاه و مکرر:
تحقیقات نشان میدهد که نگهداشتن شارژ باتری گوشی هوشمند بین ۲۰ تا ۸۰ درصد، بهترین حالت برای سلامت آن است. به بیان دیگر، برای حفظ حداکثری سلامت باتری در بلندمدت، بهتر است به طور مرتب آن را تا ۱۰۰ درصد شارژ نکنید.
میتوانید به جای شارژ شبانه، در طول روز چندین بار شارژهای کوتاه انجام دهید. برخی از برندها مانند سامسونگ، برای همین منظور گزینهای برای محدود کردن شارژ تا ۸۵ درصد ارائه میدهند. نکته مهم دیگر این است که اگر برای چند هفته قصد استفاده از یک دستگاه الکترونیکی شارژی را ندارید، آن را با شارژ کامل رها نکنید.
۲. خنک نگهداشتن گوشی هوشمند:
در حالی که کنترل دمای محیط همیشه ممکن نیست، اما قرار دادن گوشی در معرض گرمای شدید (یا حتی سرمای شدید) میتواند عمر باتری را به سرعت کاهش دهد. برخی از موقعیتهایی که فشار زیادی به باتری وارد میکنند عبارتند از: رها کردن گوشی زیر نور مستقیم خورشید یا قرار دادن آن زیر بالش در هنگام شارژ سریع.
اپل توصیه میکند از دماهای بالاتر از ۳۵ درجه سانتیگراد (۹۵ درجه فارنهایت) اجتناب کنید و محدوده ایدهآل را بین ۱۶ تا ۲۲ درجه سانتیگراد (۶۲ تا ۷۲ درجه فارنهایت) میداند.
۳. استفاده کم از شارژ بسیار سریع:
اگرچه تاثیر دقیق شارژ بسیار سریع بر سلامت باتری هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما آزمایشها نشان میدهد که افزایش توان ورودی، باعث افزایش خروجی گرما میشود. میزان گرمای تولید شده بسته به نوع گوشی هوشمند متفاوت است، زیرا فناوریهای شارژ سریع در برندهای مختلف، عملکرد یکسانی ندارند. برخی از رابطهای کاربری اندروید مانند One UI سامسونگ به شما امکان میدهند شارژ بیسیم سریع را در تنظیمات باتری غیرفعال کنید.
۴. از شارژ بیسیم شبانه خودداری کنید:
اگر زمان کافی در اختیار دارید، مانند شارژ شبانه، بهتر است به جای استفاده از فناوری بیسیم، گوشی خود را با کابل به برق وصل کنید. همچنین، سعی کنید از آداپتور شارژ سریع ۱۰ وات یا ۱۸ وات استفاده کنید، زیرا این آداپتورها گرمای بسیار کمتری تولید میکنند. به هر حال، همیشه به شارژرهای ۶۵ وات یا ۱۵۰ وات نیاز ندارید. حتی میتوانید در صورت عدم اهمیت به سرعت شارژ، از آداپتورهای ۵ وات استفاده کنید. این موضوع در مورد شارژ بیسیم سریع نیز صدق میکند.
۵. در صورت لزوم، باتری گوشی را تعویض کنید:
اگر روشهای دیگر مؤثر نبودند، فراموش نکنید که امکان تعویض باتری گوشی هوشمند وجود دارد. تعویض باتری بسیار ارزانتر از خرید یک گوشی هوشمند جدید است. هزینه تعویض باتری در اکثر برندها کمتر از ۱۰۰ دلار است. اگر قصد دارید از گوشی خود برای پنج سال یا بیشتر استفاده کنید، احتمالاً تعویض باتری در حدود سه سالگی گوشی، ارزش انجام دادن دارد.