دمای مناسب CPU و GPU هنگام بازی چقدر است؟
همان طور که می‌دانید گرما از اصلی‌ترین عوامل سخت افزار و در راس آن پردازنده‌ها است. پردازش‌های سنگین معمولا به واسطه‌ی استفاده‌ی حداکثری از منابع سخت افزاری، منجر به افزایش دمای آن می‌شوند. از این رو لازم است تا ماژول‌های سخت افزاری به ویژه پردازنده‌ها را در دمای مناسب نگه داشت. نگه داشتن سخت افزار در دمای مناسب علاوه بر افزایش عمر سخت افزار، موجب عملکرد بهتر آن نیز می‌شود.
زمانی که پردازنده‌ی شما در دمای نامناسب فعالیت می‌کند، علاوه بر ایجاد اختلال در تجربه بازی و نرم افزار، ممکن است شاهد آسیب جدی به سخت افزار باشیم. خاموش شدن مداوم سیستم نیز از جمله نشاه‌های جدی دمای نامناسب است. پس لازم است در ابتدا دمای بهینه‌ی قطعات را شناخته و به صورت مستمر کنترل کنیم. همچنین در صورت لزوم از کولینگ مناسب به جهت کنترل دما استفاده کنیم.
چه عواملی موجب افزایش دمای قطعات کامپیوتر می‌شوند؟
به طور معمول هر نوع پردازش سنگینی که منابع سخت افزاری سیستم را اشغال کند، موجب مصرف برق بیشتر و در نتیجه افزایش دما می‌شوند. علاوه بر این استفاده از کامپوننت‌های سخت افزاری در شرایطی فرای تنظیمات پیش فرض نیز می‌تواند موجب مصرف برق بیشتر و در نتیجه دمای بالاتر شود. منظور از این شرایط، استفاده از پردازنده یا رم در فرکانسی بالاتر از نقطه پیش فرض است که از آن با عنوان اورکلاک (Overclock) یاد می‌شود.
در این شرایط که کامپیوتر مستعد افزایش شدید دمای کامپوننت‌های سخت افزاری است، اگر سیستم شما مجهز به سیستم گردش هوای آزاد، کولینگ مناسب، هیت سینک و خمیر سیلیکون (Thermal Paste) باکیفیت نیز نباشد، ممکن است موجبات افزایش بیشتر دما را نیز فراهم کند.
از جمله موارد دیگری که می‌تواند کامپیوتر شما را به ویژه در قسمت کارت گرافیک مستعد افزایش دما کند، گرد و خاک و کثیفی فن‌ها است. در این حالت، گرد و خاک با نفوذ به کاسه‌های روغنی فن پردازنده باعث . در این حالت فن‌ها با دور کمتری کار کرده و در ادامه سیستم کولینگ دچار مشکل می‌شود.
علاوه بر این برخی مشکلات نرم افزاری نیز می‌توانند موجبات افزایش دمای پردازنده‌ها را فراهم کنند. این موارد که معمولا معدود هستند شامل به روز نبودن نسخه‌ی سیستم عامل و یا استفاده از درایورهای غیررسمی، منسوخ و قدیمی می‌شوند. لذا لازم است به صورت مکرر درایور پردازنده‌های خود را از طریق وبسایت تولید کننده به روز کنید.
دمای مناسب پردازنده مرکزی (CPU) هنگام بازی چقدر است؟
تفاوتی نمی‌کند که شما از پردازنده‌های ای‌ام‌دی (AMD) استفاده می‌کنید یا اینتل (Intel)، آستانه دما برای هریک از پردازنده‌ها تا حدودی متفاوت است. با این حال دمای پردازنده‌ی مرکزی یا CPU هنگام بازی معمولا نباید از ۸۰ درجه سانتی‌گرا عبور کند. و به طور متوسط دمای این پردازنده بایستی بین ۷۵ تا ۸۰ درجه سانتی‌گراد باقی بماند.
اگرچه در برخی شرایط خاص، پردازنده‌ها میانگین دمای بالاتری را خواهند داشت. پردازش‌های سنگین، بازی به مدت طولانی و اورکلاک پردازنده (Overclock) از جمله عواملی‌ند که باعث افزایش دمای متوسط پردازنده مرکزی ما خواهد شد. اما در نهایت دمای بهینه و ایمن برای فعالیت طولانی مدت این دسته از پردازنده‌ها ماکسیمم ۸۵ درجه سانتی گراد است.
دمای مناسب کارت گرافیک (GPU) هنگام بازی چقدر است؟
به لطف تغییراتی که اخیراً در معماری بازی‌ها صورت گرفته است، امروزه بیشتر بازی‌ها برای اجرا به پردازنده‌های گرافیکی متکی هستند تا نرخ فریم را افزایش دهند. به طور طبیعی، این پروسه منوط به دریافت انرژی الکتریکی بالاتر است که خروجی آن تولید حرارت بیشتر است. از این رو تولید کنندگان کارت گرافیک‌ها و در راس آن انویدیا (Nvidia) و ای‌ام‌دی (AMD) همواره در تلاش‌ند تا سیستم‌های خنک کننده‌ی پردازنده‌های گرافیکی خود را بهبود بخشد.
معمولاً حداکثر دمای ایمن پردازنده‌های گرافیکی حدودا ۹۵ درجه سانتی‌گراد است. با این اوصاف، دمای کارت گرافیک هنگام بازی کردن بین ۶۵ تا ۸۵ درجه سانتی‌گراد متغیر خواهد بود. تا بدین صورت پردازنده گرافیکی از هر آسیب احتمالی مصون بماند. هرچند این عدد برای پردازنده‌های قدیمی‌تر که پردازش‌های سنگین‌تری چون طراحی 3D انجام می‌دهند ممکن است کمی بالاتر نیز باشد.
چطور دمای پردازنده‌های خود را بررسی کنیم؟
در حال حاضر نرم افزارهای متعدد و رایگان بسیاری برای کنترل دما پردازنده‌ها وجود دارد. شما می‌توانید با دریافت و نصب این نرم افزارها در پلتفرم‌های ویندوز، لینوکس و مک از دما و به دنبال آن سلامت پردازنده‌های خود اطمینان حاصل نمایید. از این رو در ادامه به چند نرم افزار کاربردی این حوزه اشاره می‌کنیم.
ساده‌ترین روش برای چک کردن دمای پردازنده‌ی گرافیکی در ویندوز ده و یازده، چک کردن آن از بخش Task Manager ویندوز و تب Performance است. با این حال استفاده از نرم افزارهای میزبان شیوه دقیق‌تر و با امکاناتی بیشتر است. معمولا گستره انتخاب نرم افزارها برای کاربران ویندوز بازتر است. از جمله این نرم افزارها می‌توان به MSI Afterburner ،CPU Thermometer ،Speccy ،Speed Fan و….اشاره کرده کرد که به صورت کاملا رایگان در دسترس‌ند.
اگر کاربر مک هستید و نیاز دارید تا دمای پردازنده‌های خود را بررسی کنید، می‌توانید از اپ استور ویجت و نرم افزارهای متعددی را به رایگان دانلود کنید. ویجت Fanny و نرم افزارهایی نظیر TG Pro از این دسته هستند. در پلتفرم لینوکس نیز بسته به توزیع خود می‌توانید از ابزارهای رایگان و متن بازی چون lm-sensors و psensor استفاده کنید.
چطور دمای پردازنده را پایین نگه داریم؟
همان طور که گفتیم بهترین روش کنترل دمای پردازنده‌هاست. برای قرار دادن قطعات کامپیوتری در دمای مناسب ابتدا لازم است تا هوا در کیس برقرار باشد. به این منظور تهیه‌ی کیس‌های فول تاور یا مید تاور با فضای کافی، در تسهیل یافتن جریان هوا مفید خواهد بود.
علاوه بر این لازم است تا فشار هوای داخل کیس یا با محیط بیرون برابر و یا مثبت باشد. بدین منظور پیشنهاد می‌شود تا تعداد فن‌های ورودی کیس برابر با خروجی و یا در حداقلی‌ترین شکل ممکن ورودی هوا بیشتر باشد. استفاده از فن مناسب پردازنده و سیستم کولینگ هوایی باکیفیت برروی پردازنده نیز عاملی بسیار تاثیر گذار است.
استفاده از خمیر سیلیکون با کیفیت به شکل صحیح نیز از عوامل کنترل دمای پردازنده است. همچنین در صورت امکان استفاده از انواع هیت سینک‌های ماژولار می‌تواند پروسه‌ی خنک سازی را بهبود بخشد. در نهایت نظافت مرتب و رسیدگی به فن پردازنده‌ها نیز از جمله عواملی است که عملکرد بالای این دسته از قطعات را تضمین می‌کند.
در انتها لازم است مجددا یادآوری کنیم که به روز بودن نسخه‌های سیستم عامل و به ویژه درایورهای پردازنده‌ها نیز در عملکرد صحیح و بهینه‌ی قطعات در دمای مناسب تاثیر گذارند. همچنین روش‌هایی چون آندرکلاک نیز می‌تواند با کنترل فرکانس کاری پردازنده، دمای آن را در بازه‌ی ایمن نگه دارد.
کلام انتهایی
با وجود بازی‌های نسل جدید که نیازمند توان پردازشی بالا هستند، بایستی بابت دمای پردازنده‌ها نگران باشیم. بالا رفتن دمای پردازنده در دراز مدت، احتمال آسیب دیدن قطعات را افزایش داده و کارآیی سیستم را کاهش می‌دهد. از این رو لازم است تا دمای این پردازنده‌ها را به صورت مرتب ثبت و بررسی کنیم. و در صورت افزایش دما روی روش‌هایی چون آندرکلاک، سیستم خنک کننده، ارتقای سخت افزار و… سرمایه گذاری کنیم.
دمای این پردازنده‌ی مرکزی یا CPU بایستی بین ۷۵ تا ۸۰ درجه باشد.
زمانی که دمای CPU به صورت مکرر بالاتر از ۸۰ درجه‌ی سانتی گراد باشید، بایستی نگران دمای پردازنده باشیم.
