منظور از رزولوشن (Resolution) نمایشگر چیست؟

اگر به خرید یک تلویزیون یا مانیتور جدید فکر می‌کنید، احتمالا با مشخصاتی مانند نوع پنل، زمان پاسخگویی، نرخ به روز رسانی و غیره سر و کار دارید. وضوح صفحه بدون شک مهم‌ترین ویژگی است زیرا اساس تصویر است.

به بیان ساده، وضوح صفحه نمایش یا رِزولوشن، کیفیت تصویری که روی نمایشگر نمایش داده می‌شود یا توسط چاپگر تولید می‌شود، را بیان می‌کند. به عنوان مثال، با رزولوشن ۱۰۸۰ × ۱۹۲۰، ۲۰۷۳۶۰۰ پیکسل دریافت می‌کنید. در ادامه این مقاله از مجله ای سی بلاگ بیشتر با مفهوم و تعریف رزولوشن آشنا می‌شویم.

---

رزولوشن (Resolution) چیست؟

وضوح صفحه نمایش یا رِزولوشن (Resolution) تعداد پیکسل‌های یک تصویر یا نمایشگر دیجیتال را اندازه گیری می‌کند. یعنی در یک تلویزیون یا مانیتور، به تعداد پیکسل‌هایی که در هر بُعد (طول – عرض) می‌توان نمایش داد، رزولوشن می‌گویند.

به بیان دیگر، صفحه نمایش کامپیوتر از میلیون‌ها پیکسل تشکیل شده است و رزولوشن به توانایی نمایش تعداد پیکسل‌های معین در تصویر اشاره دارد. پیکسل کوچک‌ترین عنصر یک تصویر است.

صفحه نمایشی که می‌بینید با تغییر رنگ این عناصر کوچک ایجاد می‌شود. معمولاً رزولوشن به صورت طول x عرض به همراه واحد «در پیکسل» بیان می‌شود. برای مثال ۱۰۲۴ در ۷۶۸ پیکسل یعنی، طول ۱۰۲۴ پیکسل است و ارتفاع یا عرض ۷۶۸ پیکسل می‌باشد.

برای تصاویر کامپیوتری، وضوح معمولاً بر حسب پیکسل در اینچ یا PPI (کوتاه شده Pixels Per Inch) توصیف می‌شود. این پارامتر مقداری است که تعیین می‌کند چند پیکسل در هر اینچ در یک تصویر مشخص نمایش داده می‌شود. برای چاپگرها نیز، از واحد نقطه در هر اینچ یا DPI (کوتاه شده Dot Per Inch) استفاده می‌شود.

---

تراکم پیکسلی چیست؟

نکته مهم دیگری که باید در نظر گرفت اندازه نمایشگر نسبت به وضوح آن است که به آن تراکم پیکسلی می‌گویند. تراکم پیکسلی نشان می‌دهد که چند پیکسل در هر اینچ (PPI) روی نمایشگر یا چند نقطه در هر اینچ (DPI) برای چاپگر وجود دارد.

نمایشگرها با اندازه‌های مختلف می‌توانند وضوح یکسانی داشته باشند، اما تصویر در همه صفحه‌ها یکسان به نظر نمی‌رسد. به عنوان مثال، رزولوشن ۱۰۸۰ × ۱۹۲۰ در یک مانیتور ۲۴ اینچی دارای ۹۱ PPI (پیکسل در هر اینچ) است، در حالی که همان وضوح در یک مانیتور ۲۷ اینچی دارای ۸۱ PPI است.

بنابراین، به دلیل تراکم پیکسلی بالاتر، تصویر 1080p در یک مانیتور ۲۴ اینچی با جزئیات بیشتر خواهد بود. به طور کلی، نمایشگرهایی با بیش از ۹۰ PPI کیفیت تصویر مناسبی خواهند داشت.

بسیاری تراکم پیکسلی در حدود ۱۱۰ PPI را مناسب برای مانیتورها می‌دانند، زیرا هم جزئیات واضح خواهد بود و هم فضای زیادی را در صفحه نمایش بدون هیچ گونه مقیاس بندی لازم فراهم می‌کند.

در نمایشگرهایی با تراکم پیکسلی بالاتر از ۱۱۰ PPI، فضای بیشتری در صفحه نمایش خواهید داشت، اما ممکن است مجبور شوید از مقیاس گذاری استفاده کنید تا مواردی مانند متن کوچک و نمادها قابل خواندن باشند.

افزایش اندازه متن از طریق مقیاس‌بندی، آن را واضح‌تر نشان می‌دهد، اما مقداری از آن صفحه نمایش اضافی را از دست می‌دهید. برخی از برنامه ها نیز مقیاس خوبی ندارند. آن‌ها مقیاس تنظیم شده توسط تنظیمات سیستم عامل شما را به ارث نمی‌برند بلکه از تنظیمات خود استفاده می کنند.

بنابراین، اگر مانیتوری با تراکم پیکسلی بالا می‌خرید، حتماً بررسی کنید که برنامه‌هایی که استفاده می‌کنید چگونه مقیاس‌پذیری را مدیریت می‌کنند. هر چه اعداد وضوح صفحه نمایش بزرگ‌تر باشند نشانه بهتر بودن کیفیت تصویر هستند. این به دلیل تراکم پیکسلی (PPI) بالاتر است که باعث، وضوح بیشتر می‌شود.

---

تاثیر رزولوشن‌ در بازی کردن؟

اگر به دنبال یک مانیتور گیمینگ هستید، مطمئن شوید که وضوح و نرخ تازه سازی آن برای رایانه شخصی شما مناسب است. اکثر قطعات CPU و GPU مقرون به صرفه برای بازی در 1080p و ۶۰ FPS با تنظیمات مناسب کافی هستند.

با این حال، اگر می‌خواهید با نرخ فریم و رزولوشن بالاتر بازی کنید، به سیستم قدرتمندتری نیاز دارید. توصیه می‌کنیم به دنبال مشخصات GPU و CPU خود باشید تا ببینید که آیا از نرخ فریمی که در اختیار شما قرار می‌دهد راضی هستید یا خیر.

---

اصطلاحات رایج رزولوشن‌ چیست؟

امروزه همه تولیدکنندگان، مانیتورهای عریض یا فوق عریض تولید می‌کنند. نمونه‌هایی از وضوح‌های مختلف و کلمات رایج درباره وضوح صفحه نمایش در جدول زیر نشان داده شده است.

اصطلاحات وضوح صفحه نمایش	رزولوشن
HD یا 720p	۷۲۰ × ۱۰۸۰
Full HD یا 1080p	۱۹۲۰ × ۱۰۸۰
WQHD یا 1440p	۱۴۴۰ × ۲۵۶۰
UWHD یا 1080p فوق عریض	۱۰۸۰ × ۲۵۶۰
UWQHD یا 1440p فوق عریض	۱۴۴۰ × ۳۴۴۰
UWQHD+	۱۶۰۰ × ۳۴۴۰
DFHD یا Dual Full HD	۱۰۸۰ × ۳۴۴۰
DQHD یا Dual Quad HD	۱۴۴۰ × ۵۱۲۰
4k ،2160p یا Ultra HD	۲۱۶۰ × ۳۸۴۰
5K	۲۸۸۰ × ۵۱۲۰
8K	۴۳۲۰ × ۷۶۸۰
16K	۸۶۴۰ × ۱۵۳۶۰

رزولوشن 720p یا HD چیست؟

این رزولوشن با اعداد ۷۲۰ × ۱۰۸۰ نشان داده می‌شود. رزولوشن HD یعنی این تصویر دارای ۱۲۸۰ پیکسل افقی و ۷۲۰ پیکسل به صورت عمودی است. بیشتر تلفن‌های همراه هوشمند دارای رزولوشن 720p هستند.

رزولوشن 1080p یا Full HD چیست؟

این رزولوشن به شکل ۱۰۸۰ × ۱۹۲۰ نمایش داده می‌شود. LCDها و LEDها از این رزولوشن استفاده می‌کنند. این نوع رزولوشن برای گیمرهایی مناسب است که به گرافیک اهمیت زیادی می‌دهند.

رزولوشن 4k ،2160p یا Ultra HD چیست؟

معمولا 4k همان 2160p است. رزولوشن ۲۱۶۰ × ۳۸۴۰ به شدت با کیفیت است. این اسکرین‌ در مقایسه با اسکرین‌های قبلی پیشرفته‌تر بوده و بسیار گران‌ هستند. رزولوشن Ultra HD برای گیمرهای بسیار حرفه‌ای مناسب است. یوتیوب (YouTube) نیز، از ویدئو‌هایی با این رزولوشن پشتیبانی می‌کند.

---

تفاوت اندازه مانیتور و وضوح آن چیست؟

وضوح یک تصویر هم به اندازه مانیتور و هم به وضوح آن بستگی دارد. یک مانیتور ۲۷ اینچی با رزولوشن ۲۵۶۰ در ۱۴۴۰ پیکسل تصویر واضح تری‌ نسبت به مانیتوری با همان اندازه اما با حداکثر وضوح ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل نشان می‌دهد؛ زیرا PPI آن به طور طبیعی بالاتر است.

گاهی اندازه‌های مختلف صفحه نمایش، وضوح یکسانی دارند. شما می‌توانید یک لپ تاپ با صفحه نمایش ۱۵ اینچی و وضوح ۱۳۶۶ در ۷۸۶ داشته باشید. همچنین می‌توانید یک مانیتور ۲۱ اینچی با همان وضوح ۱۳۶۶ در ۷۸۶ داشته باشید.

در این مثال، در حالی که مانیتور روی میز شما بزرگتر است، وضوح بیشتری ندارد. همان‌ طور که می‌بینید، تعداد کل پیکسل‌ها یکسان است. بنابراین، هنگام انتخاب یک صفحه نمایش، باید هم اندازه و هم وضوح آن را درک کنید.

---

کلام آخر

وضوح صفحه نمایش یا رِزولوشن تنها عامل تاثیر گذار در داشتن وضوح بالا نیست؛ اما قطعا جزء عوامل و فاکتورهای مهم خرید مانیتور یا صفحه نمایش است. رزولوشن‌های مختلفی وجود دارد، که رایج‌ترین آن‌ها را معرفی کردیم.

همان طور که اشاره کردیم؛ اگر به دنبال یک مانیتور گیمینگ هستید و وضوح صفحه نمایش بالایی هم نیاز دارید؛ در نظر داشته باشید که، وضوح بالا یعنی الزامات عملکرد و پردازش بیشتر برای CPU و GPU وجود دارد. در نتیجه، قطعات سخت افزاری توانمندتری را می‌طلبد.